Khi người mới bắt đầu học thiền, vấn đề thường được quan tâm nhất chính là: “Cách thức nào là đúng đắn khi bắt đầu thiền tập?” Dựa trên những kinh nghiệm từ Ngài Mahasi bài giảng, Ngài tránh dùng những thuật ngữ triết học xa rời thực tế, nhưng lại đưa ra một phương pháp cực kỳ thực tế: hãy tỉnh giác trước mọi hiện khởi của thân và tâm ngay lúc này.
Trong hệ thống Ngài Mahasi cho người mới, tu tập không đồng nghĩa với việc tìm kiếm những trải nghiệm thanh thản hay tĩnh mịch khác thường. Thiền là học cách thấy rõ. Lúc cơ thể di chuyển, cần hay biết về sự dịch chuyển. Lúc ý nghĩ khởi lên, cần nhận rõ trạng thái tư duy. Mọi trạng thái khó chịu đều cần được tỉnh giác ghi nhận. Chính sự hay biết này tạo nên nền móng cho trí tuệ phát sinh.
Trong chỉ dẫn cho người sơ cơ, Ngài Mahāsi hằng ưu tiên những điều cơ bản nhất. Nhịp thở, đặc biệt là hiện tượng nhô lên và hạ xuống của bụng, được chọn làm đối tượng chính vì nó luôn hiện diện và dễ nhận biết. Nếu thiền sinh duy trì sự hay biết về “phồng và xẹp” một cách đều đặn, tâm thức sẽ từ từ lắng dịu các vọng tưởng và trở nên thanh tịnh hơn. Dù tâm có xao lãng, chỉ việc ghi chú “nghĩ” và nhẹ nhàng tái tập trung. Không cần trách móc, cũng không cần phân tích.
Xuyên suốt nội dung các Ngài Mahasi bài giảng, Ngài luôn lưu ý rằng giá trị không nằm ở số giờ tọa thiền dài ngắn, mà là chất lượng của sự hay biết trong tỉnh thức. Một vài khoảnh khắc tu tập chuẩn xác vẫn quý hơn nhiều tiếng đồng hồ mê mờ. Bởi lẽ đó, người mới bắt đầu cần tránh việc cưỡng cầu một cách quá đà, mà cần xây dựng sự đều đặn và bền bỉ.
Khía cạnh đặc sắc của phương pháp Ngài Mahasi cho người mới nằm ở việc không khu biệt sự tu tập trong tư thế tọa thiền. Dù là đi, đứng hay nằm, hành giả đều phải duy trì sự hay biết rõ rệt. Kể cả lúc ăn cơm, lau dọn hay thảo luận cùng người khác, miễn là duy check here trì được tỉnh thức, đó vẫn được tính là tu tập. Nhờ vậy, người hành giả dần học cách sống tỉnh thức giữa đời thường.
Nếu áp dụng chính xác các hướng dẫn từ Ngài Mahasi bài giảng, người mới tập sẽ khởi sự nhận diện một quy luật trọng yếu: vạn pháp đều có sự sinh khởi và hoại diệt. Các cảm giác sẽ tan đi, ý nghĩ sẽ biến mất, và cảm xúc cũng không tồn tại vĩnh cửu. Nhận thức này không phải kết quả của tư duy logic mà là từ sự chứng nghiệm thực tế. Chính nhận thức đó giúp giảm trừ sự chấp thủ và những phản ứng rập khuôn của tâm thức.
Đối với người mới, con đường mà Ngài Mahasi cho người mới chỉ ra là một giải pháp thực hành bảo đảm và chân chính. Chẳng cần niềm tin mù quáng hay sự mong cầu thái quá về kết quả. Hãy cứ hành trì chuẩn xác, ghi nhận kiên trì và để tuệ năng tự phát triển một cách tự nhiên. Đó là tinh thần cốt lõi trong những bài giảng giản dị mà sâu sắc của Ngài Mahāsi.